Mit-Coin! Bu Yazıda Bitcoin Hakkındaki Mitleri Çürütüyoruz

Bitcoin, finans dünyasında yarattığı devrimle birlikte birçok yanlış anlaşılma ve mit de getirdi. Bu mitlerden bazıları aradan geçen 15 yılda blokzincir teknolojilerinin ve Bitcoin’in kendini ispatlaması ile tartışılma özelliğini kaybederken, bazıları ise güncelliğini koruyor. Hızla büyüyen ve gelişen dijital finans dünyasının en önemli oyuncularından biri olan Bitcoin’in ardındaki gerçekleri anlamak ve bilgi kirliliğini ortadan kaldırmak kriptonun gerçek potansiyelini ve risklerini anlamak için önemli. Bu yazıda ‘dijital altın’ benzetmesiyle yeniden gündeme oturan Bitcoin hakkındaki mitleri derinlemesine inceleyerek, doğru bilgilere dayalı bir perspektif sunacağız.

Gerçek Satoshi Nakamoto’yu Tanıyorum! / Yanlış

Mit: Bitcoin’i kuran Satoshi Nakamoto takma ismini kullanan kişi veya grubun gerçekte kim olduğunu biliyorum.

Çürütme: Ekim 2008’de Satoshi Nakamoto imzalı “Bitcoin P2P e-nakit kağıdı” başlıklı bir teknik dokümanla (white paper) ilk kripto paranın duyurulmasından bu yana Bitcoin’in en kalıcı gizemlerinden biri, Satoshi Nakamoto’nun gerçek kimliği. Ancak, bu belgenin arkasındaki kişi ya da grubun gerçek kimliği hâlâ bilinmiyor.

Aradan geçen yıllara ve sayısız araştırmaya rağmen, Satoshi’nin kimliği hakkında somut bir bilgiye ulaşılamadı. Çeşitli kişiler ve gruplar kendilerini Satoshi olarak tanıttı, ancak bunların hiçbiri kesin bir doğrulama ile sonuçlanmadı.

Satoshi Nakamoto adı, bir kişi, bir grup ya da tamamen hayali bir karakter olabilir. Bu belirsizlik, Bitcoin’in merkezsiz ve bağımsız yapısına dair sembolik bir anlam taşıyor ve Bitcoin’in bu unsurları taşıyan DNA’sının bir parçası olarak kabul ediliyor.

Bitcoin Hack’lenebilir! / Yanlış

Mit: Bitcoin teknolojik ve dijital bir varlık olmasından dolayı hack’lenebilir, ortadan kaldırılabilir, mağduriyet yaratır.

Çürütme: Bitcoin’in kendisi, blokzincir teknolojisi sayesinde son derece güvenlidir ve hack’lenmesi neredeyse imkansızdır. Blockzincir teknolojisi, bugüne kadar bilinen en güvenli dijital yapılardan biri olarak kabul edilir.

Kripto para blokzincirleri oldukça güvenli olsa da, borsalar ve cüzdanlar gibi zincir dışı kripto ile ilgili anahtar depolama sistemleri hack’lenebilir. Yıllar içinde birçok kripto para borsası ve cüzdanı hack’lendi ve bazen milyonlarca dolarlık coin’in çalınmasıyla sonuçlandı.

Ancak bu durum, Bitcoin’in güvenliğinden ziyade, bu tür platformların zayıf güvenlik önlemlerinden kaynaklanmaktadır. Kullanıcılar, Bitcoin’lerini iki faktörlü kimlik doğrulama veya soğuk cüzdan kullanımı gibi güvenlik önlemleri alarak bu riskleri minimize edebilirler.

Bitcoin’in Bir Değeri Yok / Yanlış

Mit: Bitcoin’in ve kripto paraların gerçek bir değeri yok.

Çürütme: Değer, özünde subjektif bir kavramdır. Bir kişi veya topluluk bir nesneye belli standartlar doğrultusunda değer atayabilir. Bitcoin’in ‘dijital altın’ olarak adlandırılmasının altında yatan en önemli nedenlerden biri, zaman içinde kazandığı değerin saklama işleviyle geleneksel varlıklarla rekabet edebilmesidir.

2009’daki çıkışından bu yana fiyatı arz talep ilişkisine göre kendiliğinden şekillenen Bitcoin, ilk olarak 1 cent’in binde biri olarak değerlendi. Popülaritesi artmaya devam ettikçe volatil süreçlerden geçti ve 2021’de Bitcoin’in değeri başına 69.000 dolara, 2024’te Polonya’daki bir kripto para borsasında 77.000 dolara kadar ulaştı. Bu yazının yazılması itibarıyla Bitcoin fiyatı 61.000 dolara yakın.

Bitcoin, bugüne kadar birden fazla fiyat döngüsünden geçti. Bunlar genellikle halving (yarılanma) süreçleriyle paralellik gösteriyor: Bitcoin blokzincirine blok eklemek ve işlem sonucunda elde edilen Bitcoin miktarı (Bitcoin ödülü), Bitcoin blokzincirinin yapısı gereği her dört senede bir yarı yarıya düşüyor ve buna da “Bitcoin halving” deniyor. İlk Bitcoin halving’inin gerçekleştiği 28 Kasım 2012’de 210.000 blok eklemeye karşılık Bitcoin ödülü; 50’den 25’e, 9 Temmuz 2016’da gelen ikinci halving ile 25’ten 12,5’a, 11 Mayıs 2020’deki üçüncü halving ile 12,5’tan 6,25’e ve 20 Nisan 2024’teki dördüncü halving ile 6,25’ten 3,125’e geriledi. Bugün Bitcoin blokzincirine 210.000 blok eklenmesi sonucu 3,125 Bitcoin elde ediliyor. Bu, aynı işlem başına üretilen Bitcoin miktarının giderek azalması anlamına geliyor. Bu seyirle arzın azalması Bitcoin fiyatına artış olarak yansıyor ve fiyat döngüsü oluşuyor.

Bu, fiyat döngüsü ve değerlenme Bitcoin’in yatırım yapılabilir bir araç olduğunu ve bir değer saklama aracı olarak işlev görebileceğini gösteriyor.

Bitcoin ile Kesinlikle Zengin Olacağım / Yanlış

Mit: Bitcoin’e yatırım yapmak her zaman büyük kâr getirir.

Çürütme: Bitcoin’in volatil doğası nedeniyle her ne kadar geçmişte birçok kişi Bitcoin yatırımlarından büyük kazançlar elde etmiş olsa da, büyük kayıplara sürüklenenler de oldukça fazladır. Bitcoin’e yapılan yatırımlar, diğer yatırımlar gibi risklidir.

Bitcoin’den para kazanmanın farklı yolları vardır; staking, faiz getirisi sağlayan merkezi olmayan finans uygulamaları veya uzun vadeli yatırım gibi. Ancak bu yolların hiçbiri garantili kazanç sağlamaz.

Finansta sık sık dile getirilen “Ceteris Paribus (Diğer Tüm Şeyler Aynı Kaldığında)” ilkesinin de işaret ettiği gibi hiçbir yatırımın aynı şekilde devam edeceği garanti edilemez. Yatırımların fiyatı birçok faktöre bağlı olarak hızla değişebilir ve yatırım yaparken dikkatli olmak ve riskleri göz önünde bulundurmak önemlidir.

Örneğin Bitcoin’in kısa tarihindeki ortalama fiyat değişim grafiğine bakıldığında; bir yatırımcının 1 Bitcoin’e sahip olabilmesi için her ay yatırması gereken nakit tutar gittikçe artacaktır. Bir başka deyişle; siz bugünden itibaren 1 Bitcoin’e sahip olmak üzere bir strateji geliştirdiniz diyelim. Bunun için her ay taksit öder gibi belli bir miktar Bitcoin alıyorsunuz ve 1 Bitcoin’e sahip olmak için gelecekte bir vade belirlediniz. Birikimlerinizin vade sonunda 1 Bitcoin’e ulaşması için her ay yatırım yapmanız gereken tutar muhtemelen gittikçe artacaktır. En azından geçmişte böyle oldu. Bu modellemeye bakıldığında; teknik olarak Bitcoin ile zengin olmak gün geçtikçe biraz daha zorlaşıyor. Bir yandan da “Ne kadar erken başlarsan o kadar iyi!” bakış açısını savunanların sayısını artırıyor.

Bitcoin Madenciliği Herkes İçin Kârlıdır / Yanlış

Mit: Bitcoin madenciliği her zaman kârlıdır ve herkes yapabilir.

Çürütme: Bitcoin madenciliği, başlangıçta evdeki bilgisayarlarla yapılabilen kârlı bir girişimdi. Ancak zamanla madencilik işlemlerinin zorluğu arttı ve bu da daha güçlü donanım gereksinimlerini ve enerji maliyetlerini beraberinde getirdi. Günümüzde, Bitcoin madenciliği yapmak kârlı olabilse de, bu durum büyük ölçekte madencilik çiftliklerine sahip olanlar için geçerli.

Bireysel madenciler için bu durum, yüksek elektrik maliyetleri ve donanım masrafları nedeniyle çoğunlukla kârsız.

Ayrıca, bazı bölgelerde madencilik faaliyetleri düzenlemelerle kısıtlanmış veya yasaklanmıştır. Yani, Bitcoin madenciliği yapmak herkes için kârlı olmayabilir ve madenciliğe yatırım yapmadan önce tüm bu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

Özellikle kendi enerjisini kendi üreten, Bitcoin’i ve Bitcoin madenciliğini yasal olarak kabul eden yönetim ve bölgeler bu konuda daha avantajlıdır.

Bitcoin Transferleri Anında Gerçekleşir / Yanlış

Mit: Bitcoin transferleri her zaman anında gerçekleşir.

Çürütme: Bitcoin transferleri genellikle hızlı ve güvenli olmasına rağmen, ağ yoğunluğu ve işlem onaylama süreleri nedeniyle transfer süreleri değişkenlik gösterebilir. Yoğun ağ dönemlerinde, bir transferin tamamlanması birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilir. Bu, özellikle düşük işlem ücretleri ödendiğinde daha da belirgin hale gelir.

Ancak, bu durum Bitcoin’in güvenilirliğini azaltmaz; aksine, blockzincir teknolojisinin merkeziyetsizliği ve işlem doğrulama süreci, transferlerin güvenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.

Kullanıcılar, daha hızlı transferler için daha yüksek işlem ücretleri ödeyebilir. Bunun da önüne geçilmesi için Bitcoin blokzincirine SegWit güncellemesi getirilmiştir.

Burada bu güncellemenin ne olduğundan bahsetmekte fayda var. SegWit (Segregated Witness), Bitcoin’de işlem verilerini daha verimli organize eden ve imza (witness) bilgisini ana işlem verilerinden ayırarak, blok boyutu fiilen artırılmadan daha fazla işlem kaydedilmesini sağlayan bir güncellemedir. Bitcoin ağını daha hızlı ve güvenli hale getiren SegWit güncellemesi, sistem operatörlerinin transferi daha hızlı gerçekleştirmesi için bir seçenek ve bu da Bitcoin yazılımının durağan olmadığını, güncellenebilir olduğunu gösteren olgulardan bir tanesi. Gelecekte gelebilecek başka güncellemeler Bitcoin’in kaderini değiştirebilir.

Bitcoin Sonsuza Kadar Devam Edecek / Belli Olmaz

Mit: Bitcoin sonsuza kadar devam edecek ve asla sona ermeyecek.

Çürütme: Bitcoin’in geleceği, teknolojik gelişmelere, yasal düzenlemelere ve kullanıcıların adaptasyonuna bağlı. Bitcoin, şu an için kripto para dünyasının en popüler ve kabul gören varlığıdır, ancak teknolojinin doğası gereği, yenilikler ve değişimler kaçınılmazdır.

Bitcoin’in teknolojik altyapısı, blokzincir teknolojisi, onun sonsuza kadar var olacağı anlamına gelmez. Blokzincir teknolojisi, birçok farklı alanda kullanılmaya devam edecek, ancak Bitcoin’in geleceği tamamen yatırımcı tercihlerine, yasa yapıcılara ve piyasa dinamiklerine bağlı olacak.

Gelecekte, daha hızlı, daha güvenli veya daha işlevsel kripto para birimleri ortaya çıkabilir ve Bitcoin’in yerini alabilir.

Bazıları da “Bitcoin değil Blokzincir” olarak özetlenebilecek şekilde Bitcoin’i benimsemeyip blokzincir teknolojisinden faydalanmayı, bu alanda yatırım ve geliştirme yapmayı benimsemekte. Bu çalışmaların sonucunda Bitcoin tarihe karışabilir.

Ancak, mevcut durumu göz önüne alındığında, Bitcoin’in kısa vadede varlığını sürdüreceği ve etkili olmaya devam edeceği düşünülmektedir.

Sonuç

Bu efsaneler Bitcoin’i çevreleyen yanlış anlamaların sadece bir kısmını temsil ediyor. Bitcoin’in güvenliği, değeri, madenciliği ve geleceği hakkında doğru bilgiye sahip olmak, bu dijital varlığın nüanslarını kavramamıza ve daha bilinçli kararlar vermemize yardımcı olabilir. Bilgi dijital dünyada da en güçlü araçlardan biri. Doğru bilgiye sahip olmak, yatırım stratejilerinizi şekillendirmede size rehberlik edecektir.