Sürdürülebilirlik artık yalnızca bir trend değil, aynı zamanda küresel ekonomik ve finansal sistemlerin temel bir unsuru haline gelmiştir. Sürdürülebilir finans, gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakmak için hareket eder. Bu noktada, sürdürülebilir finansın ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve nasıl uygulanabileceğini anlamak, finansal başarı ve gezegenimizin refahı arasındaki bağlantıyı keşfetmek anlamına gelecektir. Öyleyse sürdürülebilir finans nedir? Türkiye’de sürdürülebilir finans alanında yapılan son çalışmalar nelerdir? Bu yazıda bu konular detaylarıyla ele alınacaktır.
Bu yazıda neler var?
Sürdürülebilir Finans Nedir?
Sürdürülebilir finans, ekonomik faaliyetlerin çevresel ve sosyal etkilerini göz önünde bulunduran bir yaklaşımdır. Bu finansal model, hem kâr elde etmeyi hem de çevresel sürdürülebilirliği sağlayarak toplumsal refahı desteklemeyi amaçlar.
Sürdürülebilir finansın temel özellikleri şunlardır:
Çevresel Faktörler: Sürdürülebilir finans, çevresel etkileri değerlendirir. Bu, iklim değişikliği, enerji verimliliği, su yönetimi, atık azaltma ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı gibi konuları içerir.
Sosyal Faktörler: Sürdürülebilir finans, toplumsal etkileri de göz önünde bulundurur. İşçi hakları, insan hakları, cinsiyet eşitliği ve toplumsal adalet gibi konular bu kapsamda değerlendirilir.
Yönetişim: Sürdürülebilir finansın başarılı olabilmesi için etik yönetişim ve şeffaflık önemlidir. Şirketlerin yönetim yapısı, paydaş katılımı ve hesap verebilirlik bu alanın temel unsurlarıdır.
Ürün ve Hizmetler: Sürdürülebilir finans, yeşil tahviller, sosyal yatırım fonları, mikrofinans, yenilenebilir enerji projeleri ve çevre dostu ürünler gibi farklı finansal ürünleri içerir.
Risk ve Getiri Dengesi: Sürdürülebilir finans, finansal getiri ile çevresel ve sosyal riskler arasında denge kurmayı hedefler. Bu, uzun vadeli sürdürülebilirlik ve kârlılık arasında bir denge sağlamayı amaçlar.
Türkiye’de Sürdürülebilir Finans İçin Yapılan Çalışmalar Neler?
Hem finans sektöründe hem de reel sektörde giderek daha fazla önem kazanmakta olan sürdürülebilir finans alanında Türkiye’de çalışmalar ve gelişmeler devam ediyor.
Türkiye’de sürdürülebilir finans konusundaki son araştırmalar şunlardır:
UN Global Compact Sürdürülebilir Finans Çalışma Grubu: Bu çalışma grubu, Türkiye finans sektörü başta olmak üzere reel sektörde sürdürülebilirlik anlayışını yaymayı ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmak için ihtiyaç duyulan finansal kaynağın yaratılmasında özel sektörü harekete geçirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma grubu, düşük karbonlu ve kapsayıcı büyüme için finansal araç ve ürünlerin geliştirilmesi ve sürdürülebilir kalkınma odaklı iş birliklerinin artırılması gibi konulara odaklanmaktadır. Ayrıca, sürdürülebilirlik için standartlar belirlemekte ve bu standartları güncellemektedir. UN Global Compact üyesi bazı bankalar, Sürdürülebilir Finansman Bildirgesi’ne imza atarak çevresel ve sosyal riskleri değerlendirme süreçlerine alacaklarını beyan etmiştir.
Çevresel Performans ve Finansal Performans İlişkisi: Türkiye’deki faaliyet gösteren bankaların çevresel performansının finansal performans göstergeleri üzerindeki etkisini inceleyen bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışma, çevresel sürdürülebilirlik ile finansal performans arasındaki ilişkinin yönünü belirlemeyi amaçlamaktadır.
Sürdürülebilir Finansmanın Geleceği: Türkiye’de sürdürülebilir finansman kavramının henüz erken bir evrede olduğunu gösteren araştırma sonuçları bulunmaktadır. Bu nedenle, sürdürülebilir finansmanın gelişim potansiyeline odaklanmak önemlidir.
Türkiye, AB Komisyonu’nun 2019 sonunda açıkladığı “Yeşil Mutabakat Eylem Planı”nı Temmuz 2021’de Resmi Gazete’de yayımlayarak devreye almıştır. Bu adım, “Avrupa Yeşil Mutabakatı” olarak sürdürülebilirliğin taahhüt beraberinde gözetilmesini gösteren ileriye doğru atılmış bir adım olmuştur.
Türkiye’de Sürdürülebilir Uygulamalar: Yeşil Mutabakat ve Gelecek Vaatleri
Türkiye’nin sürdürülebilir finans alanındaki adımları, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın (Green Deal) etkisiyle hız kazanıyor. Sürdürülebilir finansın potansiyeli büyük. Yenilikçi teknolojiler ve teşvik edici finansman modelleri, sürdürülebilir finansmanın önünü açıyor. Özellikle, yeşil FinTech girişimlerine yatırım çekilmesi ve ürünlerinin benimsenmesi Türk bankacılık sektöründe önemli bir rol oynayabilir.
Son dönemde Türkiye’nin yeşil dönüşüme olan kararlılığı, ülkeyi sürdürülebilir büyüme için bir cazibe merkezi haline getiriyor. Pandemi sonrası dönemde, bu yeşil ajandaya sadık kalmak, finansal sistemde dayanıklılığı ve sürdürülebilir bir toparlanmayı destekleyecektir.
Türkiye’nin sürdürülebilir finans alanındaki potansiyeli büyük ve geleceğe umut vaat ediyor. Bankaların ve finansal kurumların, yeşil FinTech girişimlerine yatırım yaparak ve sürdürülebilir finansman modelleri geliştirerek bu potansiyeli değerlendirmesi önem taşıyor.
Sürdürülebilir finans, Türkiye’nin ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği için önemli bir araç olmaya devam edecek gibi görünüyor. Gelecekte, ülkemizin bu alandaki liderliği ve inovasyonu, sürdürülebilir bir ekonomi için önemli bir referans noktası olabilir.
