Bir Sonraki Arzuhalcimiz Bir Algoritma mı Olacak?

Hukuk alanında otomasyon ve yapay zekanın ilk girişi 1987 yılında gerçekleşti. Dosya ve dava takip yazılımları ve otomasyonu ile başlayan süreçler, 1990’ların sonundan itibaren “uzman sistem” denilen, avukatların ve yasal takip personellerinin kriterleri/soruları cevaplamalarına paralel olarak iş akışlarını ve belgeleri otomatik üreten sistemlere doğru bir evrimleşme gözlendi. 2000’li yıllar “kağıtsız hukuk otomasyonu” ile birlikte tüm süreçlerin ve belgelerin elektronik olarak aktığı çözümlerin hukuk firmalarının envanterine ve kullanımına girdiği yıllar olarak kayda geçti.

Yapay zekanın, hukukta kullanım örnekleri ise 2010’lu yılların başında görüldü. İlk uygulamalar, çok sayıda delil, belge taraması yapılarak anahtar kelimelerin ve ilgili referansların tespiti, dokümanlarda imza ve tarih kontrolü gibi avukatların ve dosya sorumlularının iş yükünü azaltan destek işlemleri iken, yeni uygulamalarda bilgi kaynaklarına otomatik bağlantılar ile dava taraflarının otomatik skorlarının üretilmesi, tüm yazılı dokümanların dijital ortama alınmasını takiben, içeriklerin doğal dil işleme ile sınıflandırılması ve öncelikli incelenmesi gereken dokümanların, yüzbinlerce sayfa içinden uzmanlara yönlendirilmesi gibi çok büyük dava dosyalarının kısa sürede savunma veya savcılar tarafından hazırlanmasına imkan vermektedir.

Bir vaka araştırması olarak, Rolls-Royce firmasının Birleşik Krallık Sahtecilikle Mücadele Masası aleyhine açmış olduğu davada, her biri sadece lisanslı avukatlar tarafından incelenme kaydı bulunan 30 milyon sayfa dokümanının incelenmesi ve maliyetlerin de kontrol altında tutulması gerekmekteydi. Uygulamaya alınan yapay zekâ çözümü ile tüm dokümanlar otomatik sınıflandırma ile ayrıştırılarak, inceleme konusu olan sahtecilikle ilişkili dokümanların tespiti ve uzman incelemelerine yönlendirilmesi ile 4 yıl sürmesi beklenen dava hazırlık sürecinin 5,5 ayda tamamlanması mümkün olmuştur. Uzmanlar hukukta otomasyon ve yapay zekâ teknolojilerinin yeni “Lawtech” firmaların piyasaya girişi ile hem kapsam hem de beceri yönünde genişlemesini bekliyorlar. Özellikle doğal dil işleme ve metinden anlam çıkartma becerileri giderek artan yapay zeka platformlarının yakın gelecekte pek çok hukuksal süreç ve meslek yetkinliklerini üstleneceğini öngörüyorlar.